Wybór nowych publikacji pracowników IEiAK UJ
Anthropology and Ethnology During World War II: The Activity of Sektion Rassen- und Volkstumsforschung Institut fur Deutsche Ostarbeit in the Light of New Source Materials, eds. Małgorzata Maj, Marcin Brocki, Stanisława Trebunia-Staszel, Cracow, Jagiellonian University Press, Jagiellonian Studies in Cultural Anthropology, 2019
After reading this voluminous and, contrary to what the title might suggest, engaging study, I have no doubt that it is a great scientific achievement. Firstly, the authors managed to develop an approach to the otherwise sensitive subject of the IDO heritage that enables a cool, albeit not entirely distanced way of looking at the history of a certain institution, as well as at the entanglement of many people in its activity. The fact that the institution was established in dark times, and, in addition, by Hans Frank, should not a priori put it in the context of regular Nazi propaganda and degenerated science. The authors managed to separate what in the IDO output was based on objective research from what could never be defined as scientific. Secondly, the high level of competence of the papers in this tome makes one confident about the applied methods of presentation and interpretation of the available material, which, moreover, is still subject to further verification. This publication is not yet the final outcome of several years of research and queries, but a stop-over, an important one, on the way to further work, which is signaled throughout the book. So it is an example of work in progress. [Prof. dr hab. Wojciech Józef Burszta]
Janusz Barański
Etnologia w erze postludowej: dalsze eseje antyperyferyjne, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2017
An Essay on Aesthetics Embodied in Traditional Material Culture of Polish Spisz, “Prace Etnograficzne” 2: 2017
Amateur Art and Contemporary Regional Identity: A Case Study of Polish Spisz, “Traditiones” 1: 2016
Ritual Today, “Prace Etnograficzne” 3: 2016
Objects de memoire: rustykalna estetyka na Spiszu [w:] O rzeczach zbędnych, zagubionych i zmarnowanych, M. Czapiga, K. Konarska (red.), Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2016
Muzeum w społeczności - społeczność w muzeum [w:] W krainie metarefleksji: księga poświęcona profesorowi Czesławowi Robotyckiemu, J. Barański, M. Golonka-Czajkowska, A. Niedźwiedź (red.), Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2015
Polskie muzeum etnograficzne w XXI wieku, "Zbiór Wiadomości do Antropologii Muzealnej", 2014, tom 1 Tekst on-line
Janosik na Spiszu: "rytuał estetyczny" a tożsamość regionalna, "Zeszyty Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego", 2014, tom 57, nr 4(228) Tekst on-line
Od kultury ludowej do folkloryzmu regionalistycznego [w:] Kultura ludowa: teorie praktyki, polityki, B. Fatyga, R. Michalski (red.), Warszawa: Instytut Stosowanych Nauk Społecznych, 2014
Kultura materialna: nowy paradygmat antropologiczny, "Lud: organ Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego i Komitetu Nauk Etnologicznych PAN" tom 97, 2013
Reductio ad aestheticam przedmiotu muzealnego, "Rocznik Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu" tom 4, 2013
O kiczu, nie tylko ogrodowym [w:] Peryferie kultury: szkice ofiarowane profesorowi Rochowi Sulimie, Warszawa: Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, 2013
Marcin Brocki
Relacje międzygrupowe na tle wielkiego projektu przemysłowego, na przykładzie rozbudowy Elektrowni Opole, "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Etnograficzne", 2018, t. 46, nr 4
A large industrial project and the dynamics of intergroup relations on the example of the expansion of the Opole Power Station [w:] Mutual Impact: conflict, tension and cooperation in Opole Silesia, Wrocław: University of Wrocław, 2018
Engage in or be detached from public debate? [w:] Anthropology as social critique: its public role in the globalized world, Kraków: Jagiellonian University Press, 2018
Global anthropologies: can anthropologists be humanizers of globalization? [w:] Anthropology as social critique: its public role in the globalized world, Kraków: Jagiellonian University Press, 2018
Predicaments of public anthropology [w:] Cultivating pathways of creative research: new horizons of transformative practice and collaborative imagination, Delhi: Primus Books, 2017
Hotentoci i Buszmeni: na marginesie uwag etnologicznych Romana Stopy [w:] Pionierzy krakowskiej afrykanistyki: pamięci Profesora Romana Stopy (1895-1995) w 120. rocznicę urodzin, Kraków: Księgarnia Akademicka, 2017
Współczesne formy funkcjonowania "rzemiosła ludowego i przemysłu wiejskiego": wprowadzenie [w:] Tradycyjne rzemiosło i przemysł wiejski Karpat Polskich: perspektywy badawcze, rekonstrukcje, reinterpretacje, 2017
The Problem of Universal Values and Intercultural Space – New/Old Predicament of Anthropology, „Politeja”, nr 5 (44)
Doświadczenie "wielkiej zmiany" z perspektywy lokalnej: przykład Wisłoka Wielkiego, "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Etnograficzne", 2016, t. 44, nr 4
Antropologia: język ciała, Wrocław: Wydawnictwo Astrum, 2015
Wartości uniwersalne w przestrzeni międzykulturowej [w:] W krainie metarefleksji: księga poświęcona profesorowi Czesławowi Robotyckiemu, J. Barański, M. Golonka-Czajkowska, A. Niedźwiedź (red.), Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2015
Limits of Engagement in Anthropology [w:] Knight from Komarov. To Petr Skalnik for his 70th birthday, A. Bedrich, T. Retka (eds.), Praha: AnthroWeb, 2015
Writing Culture, czyli rewolucja-widmo, "Zeszyty Etnologii Wrocławskiej" tom 21, nr 2, 2014
Bachtin's heritage in anthropology - alterity and dialogue [in:] Philosophy and Anthropology: Border-Crossing and Transformations, Ananta Kumar Giri, John Clammer (eds.), London: Anthem Press, 2014
Postzależność w perspektywie antropologicznej: granice stosowalności ramy naukowej [w:] Historie, społeczeństwa, przestrzenie dialogu: studia postzależnościowe w perspektywie komparatystycznej, H. Gosk, D. Kołodziejczyk (red.), Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych "Universitas", 2014
Review: First Congress of Polish Ethnology and Anthropology (CPEA), "Anthropology Today" vol. 30, no 2, 2014
Visual culture in the anthropological lens of Christopher Pinney [w:] Colloquia anthropologica: issues in contemporary social anthropology, M. Buchowski, A. Bentkowski (red.), Poznań: Wydawnictwo Nauka i Innowacje, 2014
The late 1980s and early 1990s in Poland as a dynamic process in culture: the question about bifurcation [w:] The semiotics of communications, A. Lusińska Anna, A. Kalinowska-Żeleźnik (eds.), Pelplin: Wydawnictwo Bernardinum, 2014
Dariusz Czaja
Poland's theater of death [w:] Poland's memory war: essays on illiberalism, 2018
Apokaliptyczny cierń: apofazy Różewicza, "Konteksty. Polska Sztuka Ludowa", 2018, nr 3
"Czy otchłań potrzebuje języka?" - głosy zza grobu, "Konteksty. Polska Sztuka Ludowa", 2018, nr 1-2
Gramatyka bieli: Antropologia doświadczeń granicznych, Kraków - Nowy Sącz: Wydawnictwo Pasaże, 2018
Gramatyka bieli jest książką porywającą, mocną, wnikliwą i z ogromnym kunsztem – specjalnie używam tego słowa – skomponowaną. Nie bez znaczenia dla zawartych w niej analiz i interpretacji jest „ucho wewnętrzne” autora – ku muzyce zawsze otwarte.
Książka zawiera ogromny ładunek spraw poważnych, trudnych, mrocznych – tak, Gramatyka bieli podszyta jest ciemnością – można ja zresztą zobaczyć i czytać jako kontrapunkt, ale też kontynuację Lekcji ciemności tegoż autora. Pod względem swojej gęstości i nasycenia splatającymi się ze sobą wątkami Gramatyka bieli jest osiągnięciem tej samej miary, co Podróże do piekieł Bolesława Micińskiego. Jest to książka zapadająca głęboko w pamięć, na zawsze już otwarta, do której będzie się nie raz wracało, by czytać ją na nowo. [Zbigniew Benedyktowicz]
Mare nostrum, mare monstrum, "Konteksty. Polska Sztuka Ludowa", 2017, nr 1-2
Enigma obrazu: sztuka i gościnność, "Konteksty. Polska Sztuka Ludowa", 2017, nr 1-2
Nekuda dalje, negde drugde, M. Markic (tłum.), Kornet, Beograd 2016
Rozmowy o filmie z Wiesławem Juszczakiem: Bergman, Buñuel, Wajda, „Konteksty” nr 3-4:2016
„Biała prawda myśli” Elegia szpitalna, „Kwartalnik Filmowy” nr 4:2016
Muzyka i łzy: ćwiczenia hermeneutyczne, "Konteksty: polska sztuka ludowa" tom 70, numer 1 (312), 2016
Grzech Kaina: nowe konteksty interpretacyjne, "Etnolingwistyka" tom 28, 2016
Nieznane arcydzieło: "Obrazy Włoch" jako antyprzewodnik, "Acta Universitatis Wratislaviensis - Prace Kulturoznawcze" numer 17, 2015
Zasypie wszystko, zawieje: eschatologia Tarra [w:] Scenariusze końca: zmierzch, kres, apokalipsa, D. Czaja (red.), Wołowiec: Wydawnictwo Czarne, 2015
Scenariusze końca: zmierzch, kres, apokalipsa, D. Czaja (red.), Wołowiec: Czarne, 2015
Mikrohistorie: mapy bez legendy, "Konteksty: polska sztuka ludowa" tom 68, numer 3-4 (306-307), 2014
Śledzie, ćmy, jedwabniki: zoologia Sebalda, "Konteksty: polska sztuka ludowa" tom 68, numer 3-4 (306-307), 2014
Elżbieta Duszeńko-Król
Fototeka Institut für Deutsche Ostarbeit [w:] Antropologia i etnologia w czasie wojny: działalność Sektion Rassen- und Volkstumsforschung Institut für Deutsche Ostarbeit, Krakau 1940-1944, w świetle nowych materiałów źródłowych, M. Maj (red.), Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2015
Kolekcja fotograficzna Institut fur Deutsche Ostarbeit, Krakau 1940-1945: zdjęcia z Polski, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2014 Informacje o książce na stronie wydawnictwa
Elżbieta Duszeńko-Król uczestniczy w pracach nad materiałami wytworzonymi oraz zgromadzonymi przez Sektion Rassen- und Volkstumsforschung Institut für Deutsche Ostarbeit (IDO) w Generalnym Gubernatorstwie. [...] Publikacja jest cenna dla antropologów i etnologów, historyków, historyków sztuki, geografów, osób zajmujących się historią fotografii oraz muzealników. Autorka drobiazgowo zrekonstruowała okoliczności powstania zbiorów fotografii i dokumentów IDO w lEiAK, IHS, MEK oraz Archiwum UJ. Spostrzegła sporo istotnych kwestii, spraw, które są trudne do uchwycenia, gdy przegląda się zdjęcie po zdjęciu. Zauważyła ich tendencyjność - ujęcia fotografowanych osób, rzeczy i miejsc były dyktowane założeniami naukowo-ideologicznymi IDO. Elżbieta Duszeńko-Król zinterpretowała również sposoby fotografowania ludności polskiej, żydowskiej i "niemieckiej", czyli wywodzącej się od kolonistów z dawnych krajów niemieckich. [Z recenzji prof. Zbigniewa Libery]
Jadwiga Klimaszewska (11 I 1910 - 20 X 2006) [w:] Kronika Uniwersytetu Jagiellońskiego za rok akademicki 2006/2007 i 2007/2008, A. Banach (red.), Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2013
Monika Golonka-Czajkowska
In the shadow of the sacred bodies: the monthly Smolensk commemorations in Krakow, "Ethnologia Polona", 2018, vol. 38
Małe miejsce wielkich opowieści: Kołobrzeski Cmentarz Wojenny, "Journal of Urban Ethnology", tom 15, 2017
Kołobrzeski palimpsest: dekonstrukcje, rekonstrukcje i eksperymenty, [w:] Polifonia pamięci: między niemiecką przeszłością a polską tożsamością: Kołobrzeg 1945-2015: studia i materiały, R. Ptaszyński, J. Suchy (red.), Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Wydziału Humanistycznego US "Minerwa", 2017
Dziedzictwo jako scena rytualna: przypadek Starego Miasta w Krakowie, "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego - Prace Etnograficzne", tom 45, numer 3, 2017
Między kosmopolityzmem a loklanością, czyli wybrane zagadnienia z kultury ubioru Starego Sącza i okolic w latach 1860-1918. Ćwiczenia z rekonstrukcji, "Prace Etnograficzne" 2015, nr 4
Nowa Huta - from the "City of no God" to the New Millenium: Religion and Identity [w:] Transforming Urban Sacred Places in Poland and Germany, M. Kowalewski, A. Królikowska (eds.), Baden-Baden: Nomos Verlagsgesellschaft, 2016
Wyobraźnia społeczna w świecie polityki [w:] Polacy i świat, kultura i zmiana: studia historyczne i antropologiczne ofiarowane profesor Halinie Florkowskiej-Frančić, J. Lencznarowicz, J. Pezda, A. Zięba (red.), Kraków: Księgarnia Akademicka, 2016
"Zapamiętajcie sobie, to jest historia": wojenne tropy we współczesnej ikonosferze Kołobrzegu [w:] W krainie metarefleksji: księga poświęcona profesorowi Czesławowi Robotyckiemu, J. Barański, M. Golonka-Czajkowska, A. Niedźwiedź (red.), Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2015
Zobaczyć niewidoczne, czyli o tym, jak Polska zaślubiła morze, "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego: Prace Etnograficzne" 2014 t. 42 nr 4
Zbigniew Libera
Oczy i widzenie: fragment semiotyki antropologii popularnej Europy Środkowej i Wschodniej XIX-XX w. [w:] Polacy i świat, kultura i zmiana: studia historyczne i antropologiczne ofiarowane profesor Halinie Florkowskiej-Frančić, J. Lencznarowicz, J. Pezda, A. Zięba (red.), Kraków: Księgarnia Akademicka, 2016
Granice Bojkowszczyzny Zachodniej [w:] Bojkowszczyzna Zachodnia – wczoraj, dziś i jutro, J. Wolski (red.), MONOGRAFIE IGiPZ PAN Nr 17, 2016
Dzieje Bojkowszczyzny Zachodniej w literaturze polskiej i ukraińskiej [w:] Bojkowszczyzna Zachodnia – wczoraj, dziś i jutro, J. Wolski (red.), MONOGRAFIE IGiPZ PAN Nr 17, 2016, współautor: Patrycja Trzeszczyńska
Karpacki świat Bojków i Łemków: Roman Reinfuss: fotografie, Z. Libera, H. Ossadnik (tekst), A. Chudzik (red.), Olszanica: Wydawnictwo Bosz, 2015
"Karpacki świat Bojków i Łemków: Roman Reinfuss: fotografie" to zbiór ponad dwustu unikatowych zdjęć wykonanych przed drugą wojną światową przez znakomitego etnografa i znawcę sztuki ludowej – Romana Reinfussa. Zafascynowany kulturą Bojkowszczyzny i Łemkowszczyzny etnograf przez wiele lat dokumentował bogate tradycje kulturowe tych terenów. Podróżując z aparatem fotograficznym po ówczesnych polskich Karpatach, badał – w oparciu o stworzoną przez siebie metodę badawczą – życie codzienne, obyczaje i kulturę mieszkańców Podkarpacia. Jego zdjęcia odznaczają się szczególną wartością dokumentacyjną, będącą nie tylko przedmiotem badań naukowych, ale też obiektem ekspozycji muzealnych. Reinfuss pokazywał świat Bojków i Łemków w sposób unikatowy – traktował ich teraźniejszość jako swoisty "zabytek" dziejowy. Szczególną uwagę poświęcał tym, którzy pozostawali wierni tradycji, dokumentując nie tylko obyczaje ludności, ale także i zastaną architekturę budownictwa ludowego – uwieczniał chaty, kościoły, kapliczki, cmentarze, młyny... [www.bosz.com.pl]
Antropologia biologiczno-kulturowa i polityka rasowa III Rzeszy w działalności Sektion Rassen- und Volkstumsforschung Institut für Deutsche Ostarbeit [w:] Antropologia i etnologia w czasie wojny: działalność Sektion Rassen- und Volkstumsforschung Institut für Deutsche Ostarbeit, Krakau 1940-1944, w świetle nowych materiałów źródłowych, M. Maj (red.), Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2015
Ethnosemiotics and ethnomedicine of the 19th and 20th centuries [w:] The semiotics of communications, A. Lusińska Anna, A. Kalinowska-Żeleźnik (eds.), Pelplin: Wydawnictwo Bernardinum, 2014
Semiotyka medycyny we współczesnej nowożytności a etnosemiotyka w etnomedycynie XIX-XX wieku, "Rocznik Antropologii Historii" tom 4, numer 1 (6), 2014
Małgorzata Maj
Antropologia i etnologia w czasie wojny: działalność Sektion Rassen- und Volkstumsforschung Institut für Deutsche Ostarbeit w świetle nowych materiałów źródłowych, Małgorzata Maj (red.), Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2015
Po lekturze tego obszernego i - niejako wbrew tytułowi - pasjonującego opracowania nie mam wątpliwości, że stanowi ono wielkie naukowe osiągnięcie. Po pierwsze, Autorom i Autorkom udało się wypracować takie podejście do delikatnej materii dziedzictwa IDO, jakie każe w sposób chłodny (ale nie do końca zdystansowany) przyjrzeć się zarówno dziejom pewnej instytucji, jak i uwikłaniu w jej prace wielu osób. To, że placówka została powołana do życia w mrocznych czasach, w dodatku przez Hansa Franka, nie powinno z góry umieszczać jej wyłącznie w kontekście kolejnego przykładu hitlerowskiej propagandy i zdegenerowanej nauki. W dorobku IDO udało się "odcedzić" to, co naukowe, od tego, co naukowe być nie mogło. Po drugie, wspomniana już wcześniej kompetencja opracowań sprawia, że ma się zaufanie do sposobów przedstawiania i interpretacji dostępnego materiału, który zresztą ciągle jest poddawany kolejnym weryfikacjom. Ta publikacja to jeszcze nie finalny efekt kilkuletnich badań i kwerend, ale przystanek, ważny, na drodze do dalszych prac, co wielokrotnie jest w książce sygnalizowane. Stanowi więc ona przykład work in progress. [Z recenzji prof. dr. hab. Wojciecha Burszty]
O Tadeuszu Kantorze, etnograficznym rysowniku i o zachowanych fotografiach z Wielopola Skrzyńskiego w zbiorach IDO, "Konteksty: polska sztuka ludowa" tom 69, numer 1-2 (308-309), 2015, współautor: Stanisława Trebunia-Staszel
Anna Niedźwiedź
Kraków: antropologie dziedzictwa "Tygodnik Powszechny" 28/2019
Migocząca mapa - w stronę antropologii pielgrzymowania, "Konteksty" 316:1-2, 2017
Europejskie forty na ghańskim wybrzeżu: dziedzictwo - czyje i dla kogo?, [w:] Poznać aby zrozumieć - misyjny wymiar Kościoła: księga jubileuszowa dedykowana ks. dr. hab. Jackowi Janowi Pawlikowi SVD, prof. UWM z okazji 65. rocznicy urodzin, 40. lat kapłaństwa, 30-lecia pracy naukowej, B. Rozen, R. Kordonski, Olsztyn: Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, 2017
Framing the Pope within the urban space: John Paul II and the cityscape of Kraków, [in:] Spiritualizing the City: Agency and Resilience of the Urban and Urbanesque Habitat, V. Hegner, P.J. Margry (eds.), London - New York: Routledge, 2017
The multivocality of space and the creation of heritages: New shrines in an old city, "Anthropological Notebooks" 23 (3), Slovene Anthropological Society, 2017
Skrzyżowane itineraria – antropolodzy i pielgrzymi, "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego - Prace Etnograficzne" tom 44, zeszyt 3, 2016
Narodowe czy transnarodowe? Przestrzeń symboliczna współczesnych sanktuariów katolickich w Polsce [w:] Polacy i świat, kultura i zmiana: studia historyczne i antropologiczne ofiarowane profesor Halinie Florkowskiej-Frančić, Jan Lencznarowicz Janusz Pezda, Andrzej Zięba (red.), Kraków: Księgarnia Akademicka, 2016
Religia przeżywana: katolicyzm i jego konteksty we współczesnej Ghanie, Kraków: Wydawnictwo LIBRON, 2015
Dzięki autorce niemal w rzeczywisty sposób wchodzimy w lokalny świat życia społecznego, które w istocie jest zawsze życiem "z religią" i z imaginacyjną "tradycją" jednocześnie. […] Nic nie jest w tym świecie izolowane, wszystko łączy się ze wszystkim w tym sensie, że owa swoista symbioza afrykańskości, lokalności i zredefiniowanej religii instytucjonalnej tworzy żywą całość, która jest nieustannie odnawiana, zmieniania, ale zawsze nieodmiennie - nieobojętna, przeżywana właśnie. [Z recenzji prof. Wojciecha Józefa Burszty]
"Małe historie" - fotografie domowe w kontekście antropologii wizualnej, [w:] W krainie metarefleksji: księga poświęcona profesorowi Czesławowi Robotyckiemu, J. Barański, M. Golonka-Czajkowska, A. Niedźwiedź (red.), Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2015
Competing Sacred Places: Making and Remaking of National Shrines in Contemporary Poland [in:] Pilgrimage, Politics and Place-Making in Eastern Europe: Crossing the Borders, John Eade, Mario Katić (eds.), Farnham: Ashgate, 2014 Informacje o książce na stronie wydawnictwa
Od religijności ludowej do religii przeżywanej [w:] Kultura ludowa: teorie, praktyki, polityki, Barbara Fatyga, Ryszard Michalski (red.), Warszawa 2014 Tekst on-line
Marek Pawlak
Reproducing, transforming and contesting gender relations and identities through migration and transnational ties, "Gender Place and Culture", 2018, vol. 25, no. 6, współautor: Marta Bivand Erdal
Afektywne "dostrojenia" i sprawczość w czasach późnego industrializmu, "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Etnograficzne", 2018, t. 46, nr 4
Mobile livelihood: temporariness, indifference and flexible subjectivities in the industral site [w:] Mutual impact: conflict, tension and cooperation in Opole Silesia, 2018
Zawstydzona tożsamość: emocje, ideologie i władza w życiu polskich migrantów w Norwegii, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2018
Paradoks mobilności: neoliberalizm, migracje i kryzys ekonomiczny [w:] Zwodnicze imaginarium: antropologia neoliberalizmu, W. J. Burszta, P. Jezierski, M. Rauszer (red.), Gdańsk: Wydawnictwo Naukowe Katedra, 2016
Główne teorie migracji międzynarodowej: przegląd, krytyka, perspektywy, "Sprawy Narodowościowe - Seria Nowa" numer 48, 2016, współautor: Krzysztof Jaskułowski Tekst on-line
Theorizing Polish migration across Europe: perspectives, concepts, and methodologies, "Sprawy Narodowościowe - Seria Nowa" numer 48, 2016, współautor: Goździak Elżbieta Tekst on-line
Zaufanie, wzajemność, nieufność: mobilna pragmatyka życia polskich migrantów w Norwegii, "Studia Migracyjne - Przegląd Polonijny" tom 42, numer 2 (160), 2016
Recognizing the national identity: cultural intimacy and the Polish migration to Norway, "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Etnograficzne" tom 43, numer 3, 2015
Othering the Self? National Identity and Social Class in Mobile Lives between Poland and Norway [in:] M. Buchowski, H. Červinková, Z. Uherek (eds.), Rethinking Ethnography in Central Europe, London - New York: Palgrave Macmillan, 2015
Oblicza polskiej antropologii społecznej i kulturowej po Writing Culture: wyzwania, dylematy, perspektywy: wprowadzenie, "Zeszyty Etnologii Wrocławskiej" tom 21, numer 2, 2014, współautor: Katarzyna Majbroda
Anna Romanowicz
Praca w NGO jako (re)produkcja statusu klasowego: na przykładzie organizacji zwalczających prostytucję w jednej z indyjskich metropolii, "Przegląd Socjologii Jakościowej" Tom XIV, Numer 1, 2018
Unintended revolution: middle class, development and non-governmental organizations, Kraków: Jagiellonian University Press, 2017
2 w 1: klasy społeczne i płeć a jedzenie: na przykładzie gospodarstwa domowego jednej z indyjskich metropolii, "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego - Prace Etnograficzne" tom 44, numer 4, 2016
Indyjska klasa średnia: migracje jako sposób konwersji kapitałów, [w:] Namaste Polsko! Sytuacja i potrzeby imigrantów z Indii w Polsce, K. Gmaj, I. Bąbiak (red.), Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 2015
Łukasz Sochacki
Góralszczyzna mniej znana: w poszukiwaniu lokalnych tradycji, Łukasz Sochacki (red.), Wyd. Fundacja Mapa Pasji, Kraków 2020
Góralszczyzna mniej znana: w poszukiwaniu lokalnych tradycji jest próbą zarysowania etnograficznego obrazu polskiej góralszczyzny. W tym sensie nie rości sobie pretensji do całościowego, monograficznego omówienia. Nie zawiera też ostatecznych podsumowań ani konstatacji. Jest raczej zasygnalizowaniem pewnych zjawisk charakterystycznych dla badanych społeczności, a tym samym rysuje się jako projekt otwierający, zapraszający do dyskusji, a nade wszystko do pogłębionych badań i refleksji. Niemniej w tym minimalistycznym ujęciu zasługuje na uwagę. Po pierwsze przedstawione w publikacji opisy znajdują swe umocowanie w materiale empirycznym, gromadzonym drogą wywiadu i obserwacji. Warstwa empiryczna jest niewątpliwym atutem publikacji. Interesująco przedstawia się także dobór omawianych zagadnień. W wielu przypadkach wykracza on poza modelowy, tradycyjny opis regionu koncentrujący się na charakterystyce wizualnych wyznaczników kulturowej odrębności, takich jak strój, gwara, folklor czy architektura. Niemniej, co ważne zaprezentowany w publikacji opis nie ignoruje owych standardowych wyznaczników „tożsamości kulturowej”. Wchodzi z nimi w dialog, ale podejmuje go z perspektywy współczesnych potrzeb i interesów mieszkańców omawianych terenów. Stąd w prezentowanym tomie obok wątków dotyczących tradycyjnego rzemiosła, folkloru czy też sfery obyczajowej znajdziemy tematy związane z krajobrazem kulturowym, organizacją przestrzeni domowej, turystyką kulturową, pamięcią o przeszłości, stosunkami etnicznymi i narodowościowymi. Ważną częścią rozważań są obserwowane in statu nascendi zjawiska budowania na nowo grupowej tożsamości oraz strategie i działania marketingowe zmierzające do wykreowania atrakcyjnego wizerunku własnej grupy. [Dr Stanisława Trebunia-Staszel]
Lunissanti: antropolog i doświadczenie, "Konteksty. Polska Sztuka Ludowa", 2018, nr 1-2
Czy pradziwych biografii już nie ma? Legenda Ettore Majorany, "Konteksty. Polska Sztuka Ludowa", 2016, nr 3-4
Magdalena Sztandara
Ethnographers' self-depiction in the photographs from the field: the example of post-war ethnology in Poland [w:] The multi-mediatized other: the construction of reality in East-Central Europe, 1945-1980, 2017, współautor: Zbigniew Libera
A womens's performative calendar as a strategy for dealing with "absence", "Ethnologia Balkanica", 2016, vol. 19
Był piękny i słoneczny dzień: o "wyciszanych" narracjach mieszkańców Sarajewa, "Journal of Urban Ethnology" tom 14, 2016
"A Woman form a Newspaper" A New Face of Ideology and Old Habits [w:] War Matters. Constructing Images of the Other (1930s to 1950s), Dagnosław Demski, Liisi Laineste, Kamila Baraniecka-Olszewska (red.), Budapest: L'Harmattan Publishing House, 2015
"Transformart" narracje, czyli o potrzebie obecności bohaterek: przypadek bałkański [w:] Głód: skojarzenia, metafory, refleksje, M. Sztandara, K. Łeńska-Bąk (red.), Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, 2014
W poszukiwaniu "rzeczy najmniejszych": notatki do etnografii nowych mediów, "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego - Prace Etnograficzne" tom 42, numer 4, 2014
Brakujące światy: miasto z perspektywy kobiet, "Journal of Urban Ethnology", tom 12, 2014
Jan Święch
Kolekcjonerskie dylematy muzeów rolnictwa, "Rocznik Muzeum Narodowego Rolnictwa i Przemysłu Rolno-Spożywczego w Szreniawie" tom 31, 2016
Plany niemieckich władz okupacyjnych dotyczące muzeów regionalnych w Generalnym Gubernatorstwie w świetle raportów Antona Plügla [w:] Antropologia i etnologia w czasie wojny: działalność Sektion Rassen- und Volkstumsforschung Institut für Deutsche Ostarbeit, Krakau 1940-1944, w świetle nowych materiałów źródłowych, M. Maj (red.), Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2015
Muzealium: między kryzysem a potrzebą autentyzmu: odkrywanie kontekstu [w:] I Kongres Muzealników Polskich, M. Wysocki (red.), Warszawa: Narodowe Centrum Kultury, 2015
Tam gdzie rosną poziomki: rzecz o niezwykłości ekspozycji w muzeach na wolnym powietrzu w Polsce: teoria i praktyka [w:] Amico, socio et viro docto: księga ku czci profesora Andrzeja Kazimierza Banacha, T. Pudłocki, K. Stopka (red.), Kraków: Towarzystwo Wydawnicze Historia Iagellonica, 2015
Kujawsko-Dobrzyński Park Etnograficzny w Kłóbce: rewaloryzacja zespołu dworsko-parkowego: stan obecny i planowane działania, "Acta Scansenologica" tom 11, 2015, współautor Piotr Nowakowski
Wspomnienie o profesorze Czesławie Robotyckim i jego metarefleksjach [w:] W krainie metarefleksji: księga poświęcona profesorowi Czesławowi Robotyckiemu, J. Barański, M. Golonka-Czajkowska, A. Niedźwiedź (red.), Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2015
Kilka uwag o niezwykłości rzeczy [w:] "Mom jo skarb..." Pamięć rzeczy w tradycjach dolnośląskich, Berendt Elżbieta (red.), Wrocław: Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego, 2014
Czy potrzebne są jeszcze dzisiaj małe muzea regionalne? "Rocznik Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu", tom 5, 2014
Stanisława Trebunia-Staszel
„Lud zdolny do życia” - Górale podhalańscy w oczach niemieckiego okupanta, Biblioteka Kontekstów, Warszawa, 2019
Książka "Lud zdolny do życia" - Górale podhalańscy w oczach niemieckiego okupanta dotyczy złożonych losów Podhala w okresie II wojny światowej. Autorka podejmuje trudny i mało znany dotąd temat nazistowskich badań rasowych i etnograficznych prowadzonych w tym regionie przez pracowników Institut für Deutsche Ostarbeit. Sięgając do odkrytych w ostatnich latach materiałów archiwalnych stara się prześledzić i rozpoznać na nowo zagadnienia związane z polityką etniczną niemieckiego okupanta wobec mieszkańców Podhala, zwracając także uwagę na inne kwestie, jak np. problem uwikłania nauki w zbrodniczą politykę Trzeciej Rzeszy. Autorka w swej pracy nie poprzestaje jedynie na analizie materiałów archiwalnych. Oddaje głos także najstarszym mieszkańcom Podhala, którzy jako kilkuletnie dzieci poddani zostali opresyjnej akcji nazistowskich badań. Przywołuje ich relacje, przybliżając zapamiętane z okresu wojny przeżycia i doświadczenia.
Ethnological studies at the Institut fur Deutsche Ostarbeit in the light of new sources, "Anthropos" tom 111, numer 1, 2016
"On dał nam to, co nas dziś ponad codziennością trzyma": Kazimierz Przerwa-Tetmajer w kulturze i historii Podhala, "Almanach Nowotarski" tom 20, 2016
Strój podhalański, seria: Atlas Polskich Strojów Ludowych, Wrocław: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze, 2015, współautorzy: Agnieszka Etynkowska, Mateusz Etynkowski, Katarzyna Fiedler
O Tadeuszu Kantorze, etnograficznym rysowniku i o zachowanych fotografiach z Wielopola Skrzyńskiego w zbiorach IDO, "Konteksty: polska sztuka ludowa" tom 69, numer 1-2 (308-309), 2015, współautor: Małgorzata Maj
Działalność Referatu Etnologii Sekcji Rasowo-Ludoznawczej w świetle nowych materiałów źródłowych [w:] Antropologia i etnologia w czasie wojny: działalność Sektion Rassen- und Volkstumsforschung Institut für Deutsche Ostarbeit, Krakau 1940-1944, w świetle nowych materiałów źródłowych, M. Maj (red.), Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2015, współautor: Małgorzata Maj
"Wywołane z pamięci": wojna i niemieckie badania rasowe w relacjach mieszkańców Podhala [w:] Antropologia i etnologia w czasie wojny: działalność Sektion Rassen- und Volkstumsforschung Institut für Deutsche Ostarbeit, Krakau 1940-1944, w świetle nowych materiałów źródłowych, M. Maj (red.), Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2015
Kultura ludowa nieutracona: współczesne oblicza regionalnej kultury Podhala [w:] Kultura ludowa: teorie, praktyki, polityki, B. Fatyga, R. Michalski (red.), Warszawa: Instytut Stosowanych Nauk Społecznych, 2014
Patrycja Trzeszczyńska
Diaspora - pamięć - miejsca. Ukraińcy z Polski z lat 80. XX wieku w Kanadzie. Studium etnograficzne, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2019
Informacja na stronie Wydawnictwa UJ
Temat badawczy można uznać za w pełni pionierski; jednocześnie książka Patrycji Trzeszczyńskiej wpisuje się w cykl badań zajmujących się emigracją obywateli polskich w latach PRL, zwłaszcza dwóch ostatnich dekadach funkcjonowania tzw. realnego socjalizmu, i dopełnia wiedzę o ówczesnych przemieszczeniach ludnościowych, ich tle i konsekwencjach. Odnaleźć tu można wiele wątków autoetnograficznych. Autorka nie unika tematów trudnych, pisze na przykład o problemach badawczych związanych z percepcją jej samej w niektórych środowiskach migrantów, postawach niechęci, budowaniu barier, i wykazuje się bardzo wysoką świadomością metodologiczną. Przeprowadzone badania to wysokiej próby nowoczesna etnografia, uwzględniająca najważniejsze trendy badawcze w antropologii i studiach migracyjnych ostatnich dekad. Książka stanowi istotny wkład w rozwój dyscypliny, którą reprezentuje autorka, a szerzej: interdyscyplinarnych/ multidyscyplinarnych studiów migracyjnych, wzbogaca wiedzę o procesach migracyjnych w kontekście transkontynentalnym, w których punktem wyjścia jest Polska. [dr hab. Jacek Schmidt, prof. UAM]
Książka imponuje wielością podjętych zagadnień, tropów, wielokrotnością „przesiewania” materiału empirycznego za pomocą zróżnicowanych narzędzi analitycznych. Patrycja Trzeszczyńska z wielką swobodą i pewnością siebie porusza się po terenie badawczym. Wynika to między innymi z czasu poświęconego badaniom oraz z jej gruntownego przygotowania do prowadzenia obserwacji społeczności kanadyjskich Ukraińców, dotychczasowej praktyki, w tym badań prowadzonych wśród polskich Ukraińców, sprawnego łączenia wiedzy antropologicznej z ukrainoznawczą. W rezultacie otrzymujemy pracę nie tylko przenikliwą, ale także dojrzałą, zakończoną interesującymi wnioskami. [dr hab. Jarosław Syrnyk, prof. UWr]
Bridges to the past: a Lemko family history explored through letters: an ethnographic case study, "Canadian Slavonic Papers", 2018, vol. 60, no. 1-2
Słowa na końcu świata: opowieści o Bieszczadach, "Konteksty. Polska Sztuka Ludowa", 2017, nr 3 (318)
Diaspora w diasporze: Ukraińcy z Polski w Toronto. Szkic z antropologii pamięci, „Studia Migracyjne – Przegląd Polonijny” 2017, nr 1
W stronę etnografii Facebooka. Przypadek badań nad diasporą i pamięcią Ukraińców w Kanadzie, „Zeszyty Etnologii Wrocławskiej” 2016, nr 2
Pamięć o nie-swojej przeszłości. Przypadek Bieszczadów, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2016
Andrzej A. Zięba
Ormianie: niekonwencjonalna mniejszość, szczególni rolnicy, oryginalni Wielkopolanie: komentarz pokonferencyjny [w:] Ormianie - historia i kultura: sesja naukowa, Szreniawa, 24-25 czerwca 2017, 2017
Gospodarka Romaszkanów w Horodence: karta z dziejów ormiańskiej własności ziemskiej w Galicji i w międzywojennej Polsce [w:] Ormianie - historia i kultura: sesja naukowa, Szreniawa, 24-25 czerwca 2017, 2017
O Paulu Robercie Magocsim i jego "Historii Ukrainy" [w:] Historia Ukrainy: ziemia i ludzie, 2017
Ormianie w Krakowie od wieku XIV do schyłku XVIII [w:] Kraków międzynarodowy: materiały z sesji naukowej, 7 maja 2016 roku, 2017
Akcja "Wisła": przyczyny i sprawcy, rezonans i konsekwencje, "Rocznik Ruskiej Bursy", 2017, t. 13
Ormiański bank "Mons Pius" w okresie staropolskim, "Biuletyn Ormiańskiego Towarzystwa Kulturalnego", 2017, nr 88/89
Obchody 650-lecia ormiańskiej obecności w Polsce: wydarzenia i refleksje, "Biuletyn Ormiańskiego Towarzystwa Kulturalnego", 2017, nr 90/91
Pieniądze emigrantów: Polski Bank Emigracyjny, 1921-1924: idea, ludzie, losy [w:] Polacy i świat, kultura i zmiana: studia historyczne i antropologiczne ofiarowane profesor Halinie Florkowskiej-Frančić, J. Lencznarowicz, J. Pezda, A. Zięba (red.), Kraków: Księgarnia Akademicka, 2016
Profesor Halina Florkowska-Frančić i Jej Historia [w:] Polacy i świat, kultura i zmiana: studia historyczne i antropologiczne ofiarowane profesor Halinie Florkowskiej-Frančić, J. Lencznarowicz, J. Pezda, A. Zięba (red.), Kraków: Księgarnia Akademicka, 2016
Daniel Zarugowicz: tragiczna kariera kamienieckiego Ormianina [w:] Ormianie polscy: kultura i dziedzictwo: studia i materiały źródłowe zebrane dla uczczenia jubileuszu dziesięciolecia Fundacji Kultury i Dziedzictwa Ormian Polskich, A. Zięba (red.), Warszawa - Kraków: Fundacja Kultury i Dziedzictwa Ormian Polskich, Księgarnia Akademicka, 2016
Monarchia, wojna, człowiek: codzienne i niecodzienne życie mieszkańców Galicji w czasie pierwszej wojny światowej, Andrzej Zięba, Adam Świątek (red.), Kraków: Księgarnia Akademicka, 2014